Marża i narzut – czym się różnią i jak je obliczać w sklepie internetowym?

Prowadząc sklep internetowy, stale podejmujesz decyzje finansowe, które bezpośrednio wpływają na rentowność Twojego biznesu. Dwa kluczowe pojęcia, które często sprawiają trudność nawet doświadczonym przedsiębiorcom, to marża i narzut. Choć pozornie mogą wydawać się tożsame, w rzeczywistości oznaczają zupełnie co innego i są obliczane w odmienny sposób. W tym artykule wyjaśnimy różnice między tymi pojęciami oraz pokażemy, jak prawidłowo je kalkulować, aby efektywniej zarządzać finansami sklepu internetowego.

Zarówno marża, jak i narzut to wskaźniki rentowności, które pomagają określić opłacalność sprzedaży produktów. Jednak służą nieco innym celom i dostarczają różnych perspektyw na finanse sklepu.

Marża informuje, jaki procent ceny sprzedaży stanowi Twój zysk. Jest niezwykle przydatna przy analizie rentowności i porównywaniu efektywności różnych linii produktowych. Dzięki znajomości marży możesz szybko ocenić, które produkty przynoszą największy zysk w stosunku do ich ceny sprzedaży.

Narzut natomiast pozwala określić, o ile musisz podnieść cenę zakupu produktu, aby osiągnąć pożądany zysk. Jest szczególnie pomocny podczas ustalania cen sprzedaży nowych produktów oraz negocjacji z dostawcami. Znając swój docelowy narzut, możesz szybko kalkulować ceny sprzedaży na podstawie kosztów zakupu. Oba wskaźniki są niezbędne do podejmowania świadomych decyzji cenowych, planowania promocji, zarządzania asortymentem czy analizy konkurencyjności Twojego sklepu.

Największa różnica między marżą a narzutem dotyczy podstawy ich obliczania. Marża jest liczona w stosunku do ceny sprzedaży, podczas gdy narzut odnosi się do ceny zakupu (kosztu).

Przykład:
Załóżmy, że kupujesz produkt za 100 zł i sprzedajesz go za 150 zł.
Marża wynosi: (150 zł - 100 zł) / 150 zł × 100% = 33,33%
Narzut wynosi: (150 zł - 100 zł) / 100 zł × 100% = 50%

Widzisz różnicę? Przy tych samych wartościach bezwzględnych (zysk 50 zł) marża i narzut dają zupełnie inne wartości procentowe. Dlatego tak ważne jest, aby nie mylić tych pojęć w codziennej pracy.

Warto również pamiętać, że marża zawsze będzie miała mniejszą wartość procentową niż narzut, ponieważ jest liczona od większej kwoty (ceny sprzedaży). Dla przykładu:

Ignorowanie tych różnic może prowadzić do poważnych błędów w wycenie produktów i szacowaniu rentowności sklepu.

Obliczanie marży jest stosunkowo proste, ale wymaga dokładności i konsekwentnego podejścia.

Przykład praktyczny:
Sprzedajesz smartfon, który kosztował Cię 1200 zł, za cenę 1800 zł.
Kwota marży: 1800 zł - 1200 zł = 600 zł
Marża procentowa: (600 zł / 1800 zł) × 100% = 33,33%
Oznacza to, że 33,33% ceny, którą płaci klient, stanowi Twój zysk brutto (przed uwzględnieniem innych kosztów operacyjnych).

W sklepie internetowym warto regularnie monitorować marże dla poszczególnych kategorii, dostawców, a nawet pojedynczych produktów. Dzięki temu szybko wychwycisz te obszary, które wymagają optymalizacji cenowej lub negocjacji lepszych warunków z dostawcami.

W analizie finansowej sklepu internetowego istotne jest rozróżnienie między marżą brutto a marżą netto. Marża brutto uwzględnia jedynie bezpośredni koszt produktu (cenę zakupu) i nie bierze pod uwagę innych kosztów operacyjnych. Jest łatwiejsza do obliczenia i często stosowana w codziennych kalkulacjach.

Marża netto jest bardziej kompleksowym wskaźnikiem, który uwzględnia wszystkie koszty związane z prowadzeniem sklepu, takie jak koszty magazynowania, koszty obsługi płatności i wysyłki, wydatki na marketing i reklamę, koszty osobowe, opłaty za hosting i platformę e-commerce, podatki.

Obliczanie marży netto jest bardziej skomplikowane, ale daje pełniejszy obraz rzeczywistej rentowności biznesu. Wymaga przypisania odpowiedniej części kosztów operacyjnych do każdego produktu, co może być wyzwaniem, szczególnie w przypadku dużego asortymentu.

Przykład:
Kontynuując poprzedni przykład, załóżmy, że koszty operacyjne związane ze sprzedażą smartfona wynoszą 300 zł.
Marża brutto: (1800 zł - 1200 zł) / 1800 zł × 100% = 33,33%
Marża netto: (1800 zł - 1200 zł - 300 zł) / 1800 zł × 100% = 16,67%

Widzisz, jak duża może być różnica? Dlatego podejmując strategiczne decyzje cenowe, zawsze warto brać pod uwagę marżę netto.

Obliczanie narzutu jest równie proste jak kalkulacja marży, ale opiera się na innej podstawie:

Używając naszego przykładu ze smartfonem, koszt zakupu to 1200 zł. Cena sprzedaży: 1800 zł. Kwota narzutu wynosi 600zł (1800 zł - 1200 zł = 600 zł). Narzut procentowy 50% ((600 zł / 1200 zł) × 100% = 50%) oznacza, że cena sprzedaży jest o połowę wyższa od kosztu zakupu.

Narzut jest szczególnie przydatny, gdy musisz szybko ustalić cenę sprzedaży nowego produktu. Jeśli wiesz, że w Twojej kategorii produktowej stosujesz zwykle narzut 40%, możesz po prostu pomnożyć koszt zakupu przez 1,4, aby uzyskać rekomendowaną cenę sprzedaży.

Sposobów na optymalizację zarządzania finansami w e-sklepie jest wiele, a część z nich jest naprawdę prostych do wdrożenia.

Dbanie o finanse sklepu internetowego wydaje się skomplikowane – ale nie musi takim być! Na rynku istnieje wiele rozwiązań ułatwiających kontrolę wydatków i wpływów, np. iFirma czy Fakturownia. W Selesto oferujemy prostą integrację z narzędziami do zarządzania księgowością, które sprawią, że zarządzanie finansami sklepu przestanie spędzać sen z powiek.